Jeśli chodzi o popkulturowe nawiązania do lat 70. i 80. w serialach, Stranger Things jest niekwestionowanym mistrzem. Tym razem wracamy do 2. sezonu. Pamiętacie swoje wrażenia po premierze? Wszystkie odcinki 2. serii trafiły na Netflixa 27 października 2017 roku. Zachwycaliśmy się wtedy dopracowanymi efektami specjalnymi, śmialiśmy się ze Steve’a, który został super tatą/opiekunką i kibicowaliśmy dzieciakom w ich zmaganiach z paskudami z Upside Down. A czy pamiętacie, do jakich kultowych filmów odwoływał się 2. sezon Stranger Things? Już spieszę z przypomnieniem.

Uwaga: Spoilery!

Bliskie spotkania trzeciego stopnia (Close Encounters of the Third Kind) – 1977

W pierwszym odcinku Will stał w otwartych drzwiach i z przerażeniem wpatrywał się w czerwone niebo i trzaskające błyskawice. Było to stylistyczne odwołanie do ikonicznej sceny z filmu Stevena Spielberga, kiedy to mały Barry Guiler patrzył przez otwarte drzwi, a wnętrze jego domu zalewało złowieszcze pomarańczowe światło.

Pogromcy duchów (Ghostbusters) – 1984

W 2. sezonie Stranger Things pojawiło się dużo przesympatycznych nawiązań do Pogromców duchów. Chłopcy jeździli na rowerach ubrani w stroje słynnych łowców i śpiewali Ghostbusters – najważniejszą piosenkę z filmu, który jest już zasłużonym klasykiem. Poza tym Dustin, superfan kinowego hitu z Billem Murrayem i Danem Aykroydem, miał zawieszony na ścianie w swoim pokoju certyfikat Pogromców duchów w zakresie biegłości w zwalczaniu zjawisk paranormalnych (Ghostbusters Certificate of Anti-Paranormal Proficiency). W dodatku w halloweenowy wieczór (odcinek 2.) żartował o „krzyżowaniu strumieni”, a pułapka, której użył do „przechowywania” swojego nowego zwierzaczka, Darta, jest żywcem wyjęta z Pogromców duchów.

Internauci zauważyli, że sposób, w jaki wystraszony Dustin podszedł do śmietnika, gdzie buszował Dart, przypomina scenę z Ghostbusters, kiedy to Stantz, cały w nerwach, zbliża się do lepkiego, zielonego Slimera.

Mad Max – 1979

W pierwszym odcinku razem z chłopcami odwiedziliśmy salon gier. Dowiedzieliśmy się wtedy, że gracz skrywający się za nickiem „Mad Max” swoimi wysokimi wynikami nieźle skopał im tyłki. Okazało się, że tajemniczym mistrzem gier zręcznościowych jest rudowłosa Max, która niedawno zamieszkała w Hawkins. Nick pochodzi od tytułu niezapomnianego filmu science fiction z Melem Gibsonem. Pracownik salonu nazwał też Max „wojowniczką szos”, nawiązując do sequela z 1981 roku.

Terminator (The Terminator) – 1984

Kiedy Nastka w drugim odcinku skakała sobie po kanałach tv, natknęła się na fragment zwiastuna filmu z Arnoldem Schwarzeneggerem.

Jeśli przyjrzycie się uważnie, zobaczycie, że markiza kina w Hawkins reklamuje Terminatora.  Oznacza to, że akcja drugiej odsłony serialu rozgrywała się w czasie weekendu premiery filmu Jamesa Camerona.

Szczęki (Jaws) – 1975

W 2. sezonie Stranger Things w kadrze kilkukrotnie pojawił się plakat genialnego filmu o wieeelkim i bardzo groźnym rekinie. Wisiał on w domu Byersów. Innym hołdem dla Szczęk wydaje się postawa Hoppera. Podobnie jak szeryf Jim Brody, policjant z Hawkins chce uchronić mieszkańców małego miasteczka (przede wszystkim dzieci) przed tajemniczym zagrożeniem.

Obcy – decydujące starcie (Aliens) – 1986

Paul Reiser w horrorze sci-fi Jamesa Camerona wcielił się w podstępnego naukowca na usługach rządu, który zachęcał ludzi do tego, by mu zaufali, a tymczasem dbał głównie o własne dobro. To aktorskie doświadczenie z pewnością przydało mu się, gdy w Stranger Things grał Doktora Sama Owensa, następcę Doktora Brennera. Badacz, tak jak jego poprzednik, niezwykle mocno angażował się w naukę i wierzył w jej metody, często przekładając je nad zwykłe ludzkie współczucie czy chęć wysłuchania laików. Dążył także do tego, by zachować niepokojące zjawiska występujące w Hawkins w tajemnicy. Doktor Owens pokazywał jednak też ludzką twarz, współpracując z bohaterami w ich zmaganiach z kreaturami z Upside Down i pomagając Hopperowi dopełnić formalności związane z zaadoptowaniem Jedenastki.

Innym nawiązaniem do Aliens był moment, gdy jeden z żołnierzy zaangażowanych w zabezpieczanie Upside Down, powiedział „stay frosty boys”, przywołując tym samym cytat z filmu Camerona.

Ponadto Upside Down zawsze przypominało swoim wyglądem świat Aliena. Odpychające miejsce, gdzie niebezpieczne istoty łatwo wtapiają się w otoczenie i nie ma zauważalnego źródła światła. Zaplątany w winorośl Hopper przywodzi na myśl kolonistów, których kosmiczni marines znajdują w Aliens, a kiedy Jedenastka próbuje zamknąć Upside Down, robi to przez cienką, oślizgłą ścianę, wyglądającą podobnie do ścian znajdujących się w piwnicy na LV-426.

Gremliny rozrabiają (Gremlins) – 1984

Wątek milutkiego stworzonka, które przekształca się w potwora niszczącego wszystko, został zaczerpnięty z filmu o Gizmo. Dart z uroczej istoty zamienił się w śmiertelne zagrożenie. Podobnie stało się z puszystym milusińskim z Gremliny rozrabiają, którego potomstwo okazało się krwiożercze i wyjątkowo złośliwe.

Indiana Jones i Świątynia Zagłady (Indiana Jones and the Temple of Doom) – 1984

W 2. sezonie Stranger Things jest kilka zauważalnych nawiązań do filmu o nieustraszonym archeologu. Przede wszystkim w jednej ze scen w podziemnym tunelu widzieliśmy Hoppera w nakryciu głowy łudząco podobnym do tego, które nosił Indiana Jones. I tak jak żądny przygód archeolog, bohater w piątym odcinku wrócił się po swój kapelusz. Oczywiście w ostatniej chwili!

Co więcej, scena w szóstym odcinku, kiedy Nancy i Jonathan zastanawiali się, czy spać w osobnych pokojach w domu Murraya, przypomina tę, która rozegrała się między Willie Scott i Indianą Jonesem.

Poza tym w finale Nancy przepędziła Shadow Monstera (znanego też jako Łupieżca Umysłów) z ciała Willa, dźgając chłopca rozżarzonym pogrzebaczem (ałć). Nawiązywało to do sceny, w której Wan „Short Round” Li uderzył Indianę płonącą pochodnią, by wyrwać go z letargu (ałć 2).

Duch (Poltergeist) – 1982

W serialu braci Duffer Jedenastka, aby namierzyć daną osobę, przenosi swój umysł w próżnię, zakładając opaskę na oczy i wsłuchując się w biały szum telewizora. Popularny sprzęt RTV odgrywał też kluczową rolę w komunikacji małej Carol Anne z istotami nadprzyrodzonymi. Sceny ze śnieżącym obrazem telewizora w odcinku piątym kojarzą się właśnie z przyprawiającym o dreszcze horrorem Tobe’a Hoopera.

Gwiezdne wojny: Część V – Imperium kontratakuje (Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back) – 1980

Gdy Mike desperacko próbował ostrzec wszystkich, że ludzie z laboratorium Hawkins wpadli prosto w sidła Shadow Monstera, krzyknął „to pułapka!” (it’s a trap!). Ten moment prawdopodobnie nawiązuje do podobnej sceny w Imperium kontratakuje, kiedy to księżniczka Leia wykrzyczała te same słowa do Luke’a, który wpadł prosto w zasadzkę przygotowaną przez Dartha Vadera.

Goonies (The Goonies) – 1985

Najbardziej oczywistym (i przeuroczym) odwołaniem do klasyka kina przygodowego było obsadzenie Seana Astina w roli Boba. Aktor jako dziecko zagrał Mikey’ego w Goonies. Jego bohater szukał ukrytego pirackiego skarbu skradzionego Jednookiemu Willy’emu. W Stranger Things to Bob grany przez Astina zorientował się, że połączone rysunki Willa tworzą mapę Hawkins. Wtedy Mike powiedział mu, że celem jest znalezienie „X”. Bob uszczypliwie zapytał: „tak, a co jest pod tym X-em? Piracki skarb?”. Żarcik był właśnie sprytnym ukłonem w stronę Goonies.

Egzorcysta (The Exorcist) – 1973

Od wesołych łobuzów przejdźmy do demonicznych dzieci. Will, podobnie jak Regan z kultowego filmu Williama Friedkina, został opętany przez mroczną, niebezpieczną siłę. Istoty, które przejęły władzę nad ciałami i umysłami dzieciaków, zatruwały ich słodkie buzie, osłabiały ciała i popychały bezbronnych „nosicieli” do przemocy.

Tak jak Regan, Will tracił nad sobą kontrolę, przestawał przypominać siebie, rzucał się i wyginał na łóżku (na szczęście Dufferowie odpuścili sobie pokazywanie schodzenia mostkiem po schodach). Stał się też brutalny wobec własnej matki. Pamiętamy, jak zaczął dusić Joyce. Brrr. Nie trzeba było jednak wołać księdza, by uwolnić Willa od Łupieżcy Umysłów. Wystarczył cios rozgrzanym do czerwoności pogrzebaczem.

Joyce, tak samo, jak Chris, matka Regan, próbowała wszystkiego, by pomóc swojemu dziecku. Zaczęła od wizyt u lekarzy i naukowego podejścia. Później postanowiła znaleźć inny sposób na wypędzenie intruza z ciała Willa. W Egzorcyście demona irytowało i raniło wszystko to, co kojarzy się z Bogiem. W Stranger Things „pasożyt” nie znosił ciepła. Szczęśliwie obie matki, uciekając się do wspomnianych środków, odzyskały swoje pociechy.

C.H.U.D. – 1984

Podziemne tunele, gdzie czają się Demopsy (Demodogi), kojarzą się z tunelami nowojorskiego metra, zamieszkałymi przez napromieniowane mutanty, których istnienie próbował zatuszować amerykański rząd w C.H.U.D.

Stań przy mnie (Stand by me) – 1986

Jednym z najlepszych momentów w Stranger Things 2 jest scena, gdy Steve i Dustin idą po torach kolejowych, podobnie jak bohaterowie w Stand By Me. Rzucają demodogowi surowe mięso na przynętę, jednocześnie gadając sobie o dziewczynach i produktach do włosów. Sama słodycz!

E.T. (E.T. the Extra-Terrestrial) – 1982

Jedenastka jest prawdziwą „kosmitką” w na pozór spokojnym świecie Hawkins. Gdy zapytała swojego przyszywanego tatusia, Hoppera, czy może pójść zbierać cukierki w halloweenowy wieczór, miała zarzucone na siebie prześcieradło. Super tani kostium ducha był też strojem, który nosił E.T., w święto strachów chodząc po domach z Elliottem.  

W erze pełnej remake’ów i rebootów, które nie zawsze są udane, Stranger Things zdołało uchwycić niezliczoną liczbę popkulturowych odwołań do kinowych hitów lat 70. i 80., nie zaniedbując przy tym strony scenariuszowej. Matt i Ross Duffer, twórcy serialu, pokazali się zarówno jako kinomani, jak i filmowcy umiejący opowiedzieć ciekawą opowieść i osadzić ją w intrygującym świecie.

To już wszystkie odwołania, które zauważyłam w 2. sezonie. Dajcie znać, czy coś jeszcze umknęło mojej uwadze!

O popkulturowych nawiązaniach w 3. sezonie Stranger Things możecie przeczytać tutaj.

Wkrótce przyjrzymy się odwołaniom do kina lat 70. I 80. w 1. serii. Było ich tam naprawdę dużo. Zabieram się więc do ponownego seansu. Do zobaczenia! ?