Kiedyś moja koleżanka opowiedziała mi, że lubi przed przeczytaniem książki zajrzeć na jej ostatnią stronę. Jest to dla niej zachęta do sięgnięcia po daną historię i sprawdzenia, jakie wydarzenia doprowadziły do ostatniego zdania powieści. Kiedyś w ten sposób całkowicie odebrała sobie przyjemność czytania – na ostatniej stronie kryminału wyjawiono, kto zabił. Spoiler zniszczył element zaskoczenia. Opisaną sytuację można nazwać autospoilerem. Trudno stwierdzić, czy lepiej samemu popsuć sobie zabawę, czy też natknąć się na opis zakończenia w sieci.
Spoiler – definicje
Termin spoiler pochodzi od angielskiego słowa spoil – psuć, niszczyć. Oznacza on niepożądaną informację o szczegółach zakończenia albo ważnego zwrotu akcji w książce, filmie czy serialu. Spoilery, jak samo określenie wskazuje, psują zabawę. Mogą odbierać widzom przyjemność oglądania. Zabierać frajdę. Rujnować niespodzianki. Nikt przecież nie chce przed czasem dowiadywać się, kto zabił ani jaki będzie finał historii – lepiej samemu dojść do rozwiązania zagadek i poplątanych wątków.
Na internetowych forach często stosuje się specjalne oznaczenia ostrzegające przed spoilerami – Spoilery, spoiler alert, uwaga – spoiler. Chociaż opisywane pojęcie jest ogólnie stosowane i pozostaje elementem netykiety, nie ma jednoznacznie zdefiniowanego czasu, jaki powinien upłynąć od premiery dzieła do uznania, że fabuła jest powszechnie znana i nie ma potrzeby unikać spoilerów.
Typy spoilerów
Można wyróżnić kilka rodzajów spoilerów:
- Spoilery z gazet/stron z programem TV – Skróty odcinków ujawniają ważne zdarzenia. Na przykład w Wielkiej Brytanii gazety z programem telewizyjnym na następny tydzień (od soboty do piątku) sprzedawane są już we wtorek. Jeśli epizod z ważnym zwrotem akcji zostanie wyemitowany w środę, wystarczy zajrzeć do rozpiski na kolejne dni, by poznać zakończenie niewyemitowanych jeszcze odcinków.
- Spoilery w zwiastunach – komercyjne zapowiedzi niekiedy przedstawiają w celach reklamowych niektóre elementy przedpremierowo. I tak z pewnych zwiastunów można dowiedzieć się, kto jeszcze żyje, kogo nie zobaczymy i co będzie stanowić główny wątek kolejnego sezonu.
- Spoilery po seansie – najpowszechniejszy rodzaj spoilera. Dochodzi do niego wtedy, gdy dany widz nieświadomie albo złośliwie wyjawia ważną informację na temat fabuły. Spoilerować (czy też spoilować) można w rozmowach, wpisach na forach, w recenzjach, a nawet wykrzykując przed zatłoczonym kinem takie stwierdzenia jak „Bruce Willis nie żyje!”.
Kiedy spoiler przestaje być spoilerem?
Kiedy spoiler staje się wiedzą ogólną, czy też elementem mainstreamu? Wtedy, gdy już nie psuje zabawy i nie niszczy niespodzianki, czyli po dłuższym czasie od premiery. Powiedzenie komuś, że Darth Vader okazał się ojcem Luke’a Skywalkera, nie będzie zatem spoilerem, bo informacja ta została już skutecznie przemielona przez tryby popkultury.
Internet aż roi się od spoilerów. Na fabularne zawirowania szybko odpowiadają memy. Informacje o zakończeniu odcinków pojawiają się też na fanpage’ach popularnych seriali albo na stronach poświęconych temu medium. Jak uniknąć niechcianych doniesień w sieci? Rozwiązaniem może być unikanie przeglądania internetu w czasie emisji ulubionego serialu, ale taki sposób przypomina niemal praktyki ascetów. Z pomocą przychodzą za to apki pozwalające unikać spoilerów. Warto także zwracać uwagę na znaczniki spoiler alert.
0 komentarzy